Trądzik – problem nie tylko skóry – lek. Anna Taracha

Dzisiejszy wpis przygotowała dla Was lekarz Anna Taracha, którą możecie znaleźć na Instagramie pod nazwą @taraszka. Ania to młoda lekarka i kobieta wielu pasji. Aktywna podróżniczka i niezwykle wartościowa osoba. Jestem Ani bardzo wdzięczna, że zechciała przygotować dla nas rzetelny artykuł dotyczący tak ważnego tematu i problemu z którym boryka się wiele z nas. Koniecznie zajrzyj na Instagram Ani – przeniesie Cię w piękne miejsca i dowiesz się od niej wielu ciekawostek.

Trądzik – problem nie tylko skóry

Trądzik pospolity jest najczęstszą chorobą skóry. Nie dotyczy jedynie nastolatków i wg. szacunków Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego w pewnym etapie życia dotyczy prawie wszystkich osób.  Walka z nim, szczególnie po okresie dojrzewania, bywa trudna. Pojawienie się trądziku jest wynikiem współdziałania wielu czynników i mechanizmów zachodzących w organizmie. Warto je poznać, aby skutecznie go leczyć i nie dopuścić do powstania blizn i przebarwień.

 Na temat leczenia i problematyki tej choroby krążą legendy, dlatego w tym artykule postaram się odpowiedzieć na kilka Waszych pytań, bazując na badaniach naukowych i potwierdzonej wiedzy medycznej.

Jak powstaje trądzik i co na niego wpływa?

Wyróżnia się cztery komponenty powstawania zmian trądzikowych: nadprodukcja łoju wynikająca z zaburzeń hormonalnych, nieprawidłowe złuszczanie się nabłonka mieszków skóry, obecność bakterii oraz stan zapalny.
Udowodniono, że w powstawaniu trądziku wpływ mają czynniki genetyczne, więc jeśli w Waszych rodzinach występowały zmiany skórne, jesteście bardziej narażeni na ich pojawienie się. Na sam przebieg choroby ma wpływ styl życia. Stres i palenie tytoniu w znaczący sposób pogarszają stan cery. Wszystkie mikrouszkodzenia, np. powstałe w wyniku wyciskania krost, utrudniają gojenie.

Ważna jest także odpowiednia dieta, bogata w witaminy oraz cynk. Niestety nie istnieje jedna dieta lecząca trądzik. Odkryto za to co ma wpływ na pogorszenie stanu skóry: produkty wysokoprzetworzone – pełne konserwantów, produkty o wysokim indeksie glikemicznym np. napoje słodzone, a także mleko i nabiał np. sery żółte. Obserwacje poczynione u osób z trądzikiem wskazują u nich na znacznie mniejsze stężenie cynku, karotenoidów i witaminy E niż u z osób bez zmian trądzikowych. Sugeruje się więc, że produkty bogate w te składniki mogą wykazywać działanie ochronne. W ß-karoten obfitują: brokuły, dynia, jarmuż, marchew, papryka czerwona, natka pietruszki, brzoskwinie i morele. Dobrym źródłem likopenu są z kolei pomidory. Witamina E spowalnia procesy starzenia skóry i wspomaga gojenie się ran. Wykazuje także działanie przeciwzapalne. Dobrym źródłem witaminy E są oleje roślinne i orzechy. Cynk uczestniczy w wytwarzaniu substancji regulujących funkcje wydzielnicze skóry, odpowiedzialne m.in. za ilość wytwarzanego łoju. Do pokarmowych źródeł tego pierwiastka zalicza się jaja, nasiona słonecznika, dyni, kiełki i otręby pszenne, czosnek, cebulę, a także ryby.

Nie zapominajmy, że trądzik może być objawem innych chorób, głównie związanych z układem hormonalnym takich jak np. zespół policystycznych jajników.

Mam trądzik, co dalej?

Ze względu na wieloczynnikowość choroby, leczenie bywa trudne i często wymaga opieki kilku specjalistów. Warto skonsultować się z lekarzem dermatologiem, który oceni przyczyny i rodzaj zmian skórnych oraz dobierze odpowiednie leczenie. W walce z trądzikiem może pomóc także kosmetolog w celu konsultacji pielęgnacji i wykonania zabiegów. Dietetyk pomoże naprawić błędy dietetyczne. Odpowiednia dieta, choć nie wyeliminuje całkowicie problemu, z pewnością będzie pomocna, a wraz z odpowiednio dobraną farmakoterapią wspomoże leczenie zmian trądzikowych.

Pielęgnacja skóry trądzikowej jest wymagająca i wbrew pozorom powinna być bardzo delikatna. Nadmierne przesuszanie skóry prowadzi do nadprodukcji łoju, przez co wprowadza nas w mechanizm błędnego koła.

Podstawą pielęgnacji powinno być odpowiednie oczyszczanie i złuszczanie, oraz nawilżanie skóry, aby zadbać o jej naturalną barierę i wyrównać wytwarzanie łoju. Nie zaleca się złuszczania mechanicznego prowadzącego do uszkodzeń naskórka, zalecane są preparaty na bazie kwasu salicylowego. Pamiętać trzeba o stosowaniu kremu z filtrem UV, ponieważ promieniowanie słoneczne może prowadzić do powstawania przebarwień. Mitem jest, że w trakcie leczenia nie można się malować. Trzeba pamiętać o wyborze lekkich, niezapychających porów konsystencji oraz o dokładnym demakijażu.

Natalka opisała swoją pielęgnację skóry trądzikowej, gdzie znajdziecie sprawdzone przez nią preparaty:

Leczenie dermatologiczne można podzielić na miejscowe oraz ogólne. W leczeniu miejscowym stosuje się preparaty dobrane do rodzaju zmian skórnych. Na zmiany grudkowe zaleca się kremy z nadtlenkiem benzoilu – który jest dostępny zarówno bez recepty, jak i na receptę zależnie od stężenia oraz retinoidy miejscowe. Na zmiany typu zaskórnika stosuje się także kwas azelainowy. Lekarz decyduje o włączeniu antybiotyku w maści lub kremie. Nie należy stosować tych substancji samodzielnie, ponieważ wszystkie mogą powodować skutki uboczne takie jak: pieczenie, suchość, szczypanie, rumień, złuszczanie, nadwrażliwość. Jeśli nasilenie choroby jest znaczne, dermatolog może wprowadzić leczenie doustne działające ogólnoustrojowo. Tu najczęściej zaleca się antybiotyki lub izotretynoine, po wcześniejszych badaniach. Leczenie wsparte jest często diagnostyką hormonalną i w razie potrzeby wprowadzeniem leczenia hormonalnego. Pamiętajmy, że wielu leków nie można stosować w ciąży!

W przypadku powstania powikłań takich jak blizny stosuje się dodatkowe zabiegi i preparaty. Pomóc może laseroterapia, czy medyczne peelingi chemiczne. Leczenie jest długotrwałe, dlatego warto nastawić się na pozytywną współpracę.

Sama latami walczyłam ze zmianami skórnymi i wiem, że to długotrwała walka. Jednak wypracowując swoją rutynę zgodnie z zaleceniami specjalistów można wygrać z trądzikiem. Ta choroba często wpływa na samoakceptację oraz poczucie własnej atrakcyjności , przez co może prowadzić do zaburzeń nastroju, czy wykluczenia. Warto pamiętać, że jest to najczęstsza choroba skórna i normalizować wygląd nieidealnej skóry.

Źródła:

https://www.mp.pl/dermatologia/wytyczne/258188,tradzik-pospolity-rozpoznanie-i-leczenie

Kowalska H., Sysa-Jędrzejowska A, Woźniacka H.: Rola diety w trądziku pospolitym. Przegl. Dermatol., 2018; 105: 51–62